خبرگزاری صدای افغان(آوا) ـ مشهد مقدس: حجت‌الاسلام والمسلمین سید عیسی حسینی مزاری، رئیس مرکز فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی تبیان، در همایش «فاجعه در غزه و عوامل انفعال جوامع اسلامی» که روز یکشنبه، ۱۱ جوزا به همت دفتر مرکز تبیان در مشهد مقدس و با موضوع حمایت از زنان و کودکان غزه برگزار شد، به بررسی ابعاد فاجعه غزه و وضعیت انفعال کشورهای اسلامی پرداخت.

مقاومت مردم غزه و انفعال کشورهای اسلامی
حسینی مزاری با استناد به روایتی از پیامبر اسلام (ص)، عفت را محور اخلاق اسلامی معرفی کرد و سپس به وضعیت دردناک زنان و کودکان غزه اشاره نمود: قتل‌عام گسترده، تخریب وسیع، محاصره کامل و گرسنگی دادن به بازماندگان، واقعیتی است که مردم غزه بیش از ۶۰۱ روز است با آن دست‌ و پنجه نرم می‌کنند.
وی تأکید کرد که مردم غزه با تمام توان و از همه ادیان و مذاهب در برابر فشارها ایستاده‌اند و مقاومت می‌کنند. اما کشورهای اسلامی به جز چند استثناء از جمله جمهوری اسلامی ایران، حزب‌الله لبنان، حشدالشعبی عراق و یمن، در وضعیت انفعال کشنده به سر می‌برند. او افزود که افغانستان نیز از نظر مادی، معنوی و حتی آمادگی نظامی در کنار مردم غزه ایستاده است.
رئیس مرکز تبیان با انتقاد شدید از سکوت و بی‌عملی اکثر کشورهای اسلامی، آن را به معنای حمایت ضمنی از رژیم اسرائیل دانست و حتی اشاره کرد که برخی کشورهای عربی و اسلامی، به‌طور آشکار در کنار این رژیم قرار گرفته و امکانات اقتصادی، فرهنگی و تسلیحاتی را در اختیار آن گذاشته‌اند.

علت اصلی انفعال: بی‌عفتی
حجت‌الاسلام والمسلمین حسینی مزاری مهمترین عامل انفعال جوامع اسلامی را «بی‌عفتی» عنوان کرد و عفت را محور اخلاق و اساس دین دانست. وی توضیح داد که عفت تنها به معنای پرهیز از گناه جسمانی نیست، بلکه پاکی روح، ذهن و رفتار در همه ابعاد زندگی را شامل می‌شود. او تأکید کرد که جامعه‌ای که عفیف باشد، جامعه‌ای قدرتمند و مقاوم است و فرد عفیف در برابر دشمنان سخت‌گیر و در میان خود مهربان است.
وی تأکید کرد که جامعه‌ای که افراد آن دارای عفت باشند، جامعه‌ای قدرتمند، متحد و مقاوم در برابر دشمنان خواهد بود. عفت باعث می‌شود افراد به خصوصیات مؤمنانه مانند حساسیت به کفار و رحمت به یکدیگر مجهز باشند. بالعکس، فقدان عفت زمینه‌ساز ظهور معاصی، گناهان و انفعال جامعه در برابر دشمنان دین می‌شود. وی افزود که دشمنان اسلام برنامه‌ریزی‌های گسترده‌ای برای حذف عفت از جوامع اسلامی انجام داده‌اند، زیرا از نظر پیامبر اسلام، حذف عفت باعث رخت بربستن ۱۰ ویژگی مهم از جامعه خواهد شد که زمینه‌ساز رذایل اخلاقی است.

۱. رضایت (رضا)
به گفته رییس مرکز تبیان، بر اساس حدیث پیامبر(ص)، عفت منشأ رضایت در جامعه است. در حضور عفت، انسان‌ها نسبت به یکدیگر رضایت و حسن‌نظر دارند که باعث هم‌سویی، نزدیکی، وحدت و در نهایت اقتدار جامعه می‌شود. در نبود عفت، جامعه به بی‌اعتمادی، شکایت، اختلاف و نهایتاً تفرقه و دشمنی گرفتار می‌شود که مسیر رشد و پیشرفت بسته خواهد شد.

۲. آرامش (استکانة)
وی افزود: پیامبر اسلام همچنین آرامش را از آثار وجود عفت دانسته است. وجود عفت در جامعه، باعث برقراری آرامش می‌شود و نبود آن منجر به ناآرامی، ناامنی و گسترش درگیری‌ها در سطوح مختلف جامعه تا سطح کشوری می‌گردد. مزاری تأکید کرد که ناآرامی‌ها معمولاً از خانواده آغاز و به تدریج به سطح اجتماع گسترش می‌یابد.

۳. بهره‌مندی از کارهای خیر (حظ)
حسینی مزاری ادامه داد: یکی دیگر از آثار عفت، بهره‌مندی جامعه از کارهای خیر است. وقتی عفت وجود داشته باشد، خیر در حوزه‌های مختلف رشد و توسعه می‌یابد و مردم از آن بهره‌مند می‌شوند. در غیاب عفت، حتی اگر کار خیر وجود داشته باشد، به دلیل نبود بهره‌وری، تأثیر مثبت آن کاهش یافته و جامعه آسیب می‌بیند.

۴. راحتی (الراحة)
وی با بیان اینکه وجود عفت در جامعه سبب ایجاد راحتی و آسودگی خاطر در روابط خانوادگی و اجتماعی می‌شود، گفت: وقتی عفت حاکم باشد، مرد و زن، پدر و مادر از رفتار یکدیگر اطمینان دارند و دغدغه‌ای از بابت خیانت و سوءظن ندارند. در مقابل، فقدان عفت منجر به اضطراب، نگرانی و دلشوره دائمی می‌شود که وی آن را با خاطره‌ای از گفت‌وگوی یک مسئول رسانه غربی در سال ۱۳۷۶ روشن کرد. آن مسئول، زندگی در ایران را «زندگی شرافتمندانه» توصیف کرد و آرامشی را مثال زد که در کشورهای غربی حتی در خانه خودشان نیز وجود ندارد.

۵. تفقد (التفقد)
یکی دیگر از آثار عفت، «تفقد» یعنی دلسوزی و دلجویی نسبت به یکدیگر است. حسینی مزاری توضیح داد که در جامعه عفیف، افراد نسبت به هم حساس و دغدغه‌مندند و نسبت به یکدیگر احساس مسئولیت می‌کنند. اما در غیاب عفت، همگرایی و دل‌سوزی از بین می‌رود و هر فرد صرفاً به منافع خود می‌اندیشد.

۶. خشوع (الخشوع)
اثر دیگر عفت، خشوع یا تواضع است. وی بیان داشت که در جامعه‌ای که عفت وجود دارد، آدم‌ها متواضع‌اند، جایگاه‌ها شناخته شده و محترم شمرده می‌شوند. بزرگ‌ترها به کوچک‌ترها احترام می‌گذارند و کوچک‌ترها ادب را رعایت می‌کنند. اما وقتی عفت نباشد، این احترام و نظم اجتماعی مخدوش می‌شود و جایگاه‌ها از بین می‌رود.

۷ـ تذکر (التَّذَكُّرُ)
به گفته این فعال فرهنگی اجتماعی، اثر مهم دیگری از عفّت در جامعه، تذکر و نصیحت است. وقتی عفّت باشد، فرهنگ نصیحت‌پذیری و آگاهی‌بخشی زنده است؛ افراد به تذکرات احترام می‌گذارند و سعی می‌کنند اشتباهات‌شان را اصلاح کنند. حتی در موارد سوءتفاهم، پذیرش تذکر وجود دارد و این موضوع باعث رشد و اصلاح جامعه می‌شود. اما اگر عفّت نباشد، نه کسی جرات نصیحت دارد و نه کسی حوصله شنیدن نصیحت را. تذکرها به پرخاشگری و بی‌احترامی تبدیل می‌شوند و تعامل سازنده میان افراد از بین می‌رود.
وی با نقل جمله‌ای از یکی از آیات عظام که فرمودند: «مگر می‌شود دانه کدو را پوست بکنیم و فقط مغزش را بکاریم و انتظار داشته باشیم سبز شود؟»، تاکید کرد که ایمان حقیقی باید همراه با رفتار و ظاهر صالح باشد و نمی‌توان تنها به دل پاک اکتفا کرد.

۸ـ تفکر (التَّفَكُّرُ)
تفکر و تعمق در امور، یکی دیگر از نتایج عفّت است. حسینی مزاری ادامه داد: در جامعه عفیف، همه تصمیمات و رفتارها بر پایه فکر و اندیشه صورت می‌گیرد و این باعث می‌شود کارها درست، سنجیده و مفید باشند. در مقابل، نبود عفّت باعث سطحی‌نگری، بی‌فکری و به هم ریختگی در همه حوزه‌ها مانند خانواده، اجتماع و سیاست می‌شود که در نهایت موجب از هم گسیختگی و نابسامانی می‌گردد.

۹ـ جود (الجُودُ)
وجود عفّت، کرم و بخشندگی را در افراد تقویت می‌کند. وی در این مورد خاطرنشان کرد: جود به معنای بخشش بدون انتظار پاداش و نیز قبل از سوال سائل است. فرد جواد، علاوه بر داشتن بخشندگی، بزرگواری و جوانمردی نیز دارد. اما فقدان عفّت باعث کاهش بخشش و کم‌توجهی به مشکلات دیگران می‌شود که این خود یکی از عوامل تشدید مشکلات اجتماعی و اقتصادی است.

۱۰ـ سخاوت (والسَّخاءُ)
به گفته رییس مرکز تبیان، سخاوت یکی دیگر از آثار عفّت در جامعه است که با جود تفاوت دارد. جود ذاتی و درونی است، یعنی اکتسابی نیست، اما سخاوت اکتسابی است و نیز سخاوت بعد از سوال سایل و زمانی اتفاق می‌افتد که فرد درخواست کمک یا چیزی کند و دیگران پاسخ مثبت دهند. هر دو فضیلت از عالی‌ترین اخلاق‌اند و در جامعه‌ای که عفّت باشد، نه تنها جود بلکه سخاوت نیز دیده می‌شود و بخل از بین می‌رود. در چنین جامعه‌ای، افراد نسبت به یکدیگر بخشنده و بزرگ‌منش‌اند، اما در جامعه بی‌عفّت، همه بخیل، تنگ‌نظر و خودخواه می‌شوند.

آغاز بی‌عفّتی از کجاست؟
وی در ادامه تصریح نمود: بی‌عفّتی در جامعه با بدحجابی آغاز می‌شود. وقتی بدحجابی رواج یابد، آثار بی‌عفّتی ظاهر شده و گسترش پیدا می‌کند. بحث فقط درباره چند تار مو یا پوشش ناقص نیست، بلکه اصل حجاب به‌عنوان یک واجب شرعی برای جلوگیری از بی‌عفّتی است. اگر این واجب رعایت نشود، مسیر به بی‌حجابی، ارتباطات نامشروع بین نامحرم، و گسترش معاصی باز می‌شود.
حسینی مزاری نمونه‌هایی از گسترش بی‌عفّتی را چنین برشمرد:
ـ  دست دادن زن و مرد نامحرم حتی در قالب فامیل (مثلاً پسرعمه یا پسرخاله)
ـ  روابط آسان و بدون حد و مرز بین زن و مرد
ـ بی‌تفاوتی نسبت به رعایت مرزهای شرعی در ظاهر و رفتار
به گفته وی، وقتی بی‌عفّتی وارد جامعه شود، انسجام، اقتدار، و احساس مسئولیت اجتماعی از بین می‌رود و جامعه به انفعال و بی‌تفاوتی نسبت به مشکلات دیگران دچار می‌شود. در چنین وضعیتی، افراد نه تنها نسبت به مسائل بزرگ مانند مسائل جهانی حساس نیستند، بلکه حتی نسبت به مشکلات همسایگان و اطرافیانشان بی‌اعتنا می‌شوند. این بی‌تفاوتی، زمینه را برای نفوذ دشمنان و شکست‌های اجتماعی و فرهنگی فراهم می‌کند.

بی‌عفتی و انفعال در افغانستان
حجت‌الاسلام والمسلمین حسینی مزاری در ادامه به بررسی ابعاد فاجعه غزه و وضعیت انفعال کشورهای اسلامی پرداخت و بر خطرات بی‌عفتی در جامعه‌های اسلامی به ویژه افغانستان تأکید کرد.
ایشان با اشاره به نمونه روشن افغانستان گفت: «دشمنان اسلام در طول بیست سال گذشته هزینه‌های هنگفتی برای بی‌عفت ساختن جامعه ما صرف کرده‌اند؛ حتی در سال ۷۵ خورشیدی، سه سال پس از پیروزی مجاهدین، در قلب کابل شاهد حضور زنان با پوشش‌های نامناسب و نمایش‌های سازمان‌یافته بودیم.»
این فعال فرهنگی اجتماعی تصریح کرد که در دوره جمهوریت نیز مؤسساتی با هدف اصلی ترویج بی‌عفتی فعالیت می‌کردند، به گونه‌ای که حتی به برخی زنان ماهانه دالر پرداخت می‌شد تا تنها پوشش خاصی داشته و در خیابان‌ها ظاهر شوند. وی افزود: «لباس‌هایی مانند حریر سفید که بدن را نمایان می‌کند، به صورت گسترده ترویج شد.»

بی‌عفتی و انفعال در جهان اسلام
در ادامه، ایشان با نگاهی فراتر به کشورهای اسلامی دیگر بیان کرد که اوضاع مشابهی در ایران، عربستان، امارات، کویت، مصر، و ترکیه وجود دارد؛ جایی که بی‌حجابی، بدحجابی، و فساد اخلاقی به شکل سازمان‌یافته در حال گسترش است. به عنوان نمونه، برگزاری مراکز رقص و پایکوبی در نزدیکی اماکن مقدس در عربستان را نمونه‌ای از این بحران عنوان کرد.
حسینی مزاری به پیامدهای انفعال و بی‌تفاوتی در جوامع اسلامی اشاره کرد و گفت: «این وضعیت باعث شده تا دیگر مسائل اسلامی، مذهبی و انسانی در اولویت نباشند و هر فرد تنها به راحتی و آسایش خود فکر کند، بی‌آنکه دغدغه‌ای برای درد هم‌نوع خود داشته باشد.»
وی هشدار داد که این انفعال دقیقاً همان هدفی است که دشمنان اسلام دنبال می‌کنند؛ ایجاد جامعه‌ای بی‌تأثیر، بی‌اراده و فاقد غیرت اجتماعی که حتی نسبت به ظلم و جنایات علیه مسلمانان بی‌تفاوت است.
رییس مرکز تبیان تأکید کرد که مصیبت بزرگ‌تر از تهدیدات بیرونی، وضعیت داخلی کشورهای اسلامی است که متأسفانه به آلت دست دشمن تبدیل شده‌اند و نیازمند هوشیاری و تلاش مضاعف برای حفظ ارزش‌ها و انسجام دینی و فرهنگی هستند.

حجاب؛ نخستین گام در ایجاد عفت و حمایت از جامعه اسلامی
وی در بخش پایانی سخنان خود حجاب را اولین و مهم‌ترین گام در مسیر ایجاد عفت در جامعه اسلامی معرفی کرد.
حسینی مزاری با تأکید بر نقش اساسی حجاب در حفظ ارزش‌های دینی و اخلاقی گفت: «حجاب صرفاً یک موضوع ظاهری نیست و نباید به عنوان مسئله‌ای سطحی نگریسته شود. کسانی که نسبت به رعایت حجاب بی‌توجه هستند، بی‌آنکه بدانند، در وقوع فجایع مانند خون‌های ریخته شده در غزه سهیم‌اند.» وی افزود که بی‌حجابی و بدحجابی زمینه‌ساز مشکلات فراوان اجتماعی و فردی است و تاثیرات منفی آن در دنیا و آخرت بر همگان روشن است. وی همچنین به اهمیت تربیت دینی و فرهنگی از داخل خانواده اشاره کرد و گفت: «نباید نسبت به پوشش مناسب اعضای خانواده، حتی در حضور محارم، بی‌تفاوت بود چرا که این بی‌توجهی می‌تواند زمینه‌ساز انحرافات تربیتی شود.»
رئیس مرکز تبیان از همه خواهران حاضر خواست که حساسیت بیشتری نسبت به حفظ عفت و حجاب داشته باشند و تأکید کرد: «اگر امروز نسبت به حجاب بی‌توجه باشیم، در واقع به خون شهدای غزه و سایر مبارزان کشورهای اسلامی بی‌اعتنایی کرده‌ایم.»

در پایان، ایشان نخستین گام واقعی برای حمایت از مردم غزه را نه تنها اقدامات سیاسی و مادی، بلکه تلاش فعال و حساسیت نسبت به حجاب و عفاف در جامعه اسلامی دانست و اعلام کرد که این موضوع باید سرلوحه فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی قرار گیرد.
وی تصریح نمود: اولین گام حمایت ما، حساسیت و تلاش فعال در عرصه حجاب و عفت است.